Gedragscode
Zen Hilversum Gedragscode
Iedere plek waar zen beoefend wordt moet een veilige plek zijn. Dit wordt op de volgende manieren gewaarborgd:
1. Er is een ethische gedragscode opgesteld.
2. Er wordt een handreiking gegeven.
3. Er is Borging en implementatie.
1. Ethische gedragscode van het Internationaal Zen Instituut Nederland (IZIN)
De basis van onze ethische gedragsregels zijn de tien Bodhisattva geloften die ons helpen in harmonie met elkaar te leven en geen lijden voor anderen en onszelf te veroorzaken.
De tien Bodhisattva geloften zijn:
- Ik neem mij voor niet te doden, maar alle leven te eerbiedigen.
- Ik neem mij voor om niet te nemen wat niet gegeven wordt, maar de dingen van anderen te respecteren.
- Ik neem mij voor geen seksuele onzorgvuldigheid te begaan, maar een leven van zuiverheid en trouw te leiden.
- Ik neem mij voor niet te liegen maar de waarheid te spreken.
- Ik neem mij voor geen verdovende middelen die het bewustzijn verwarren te gebruiken, noch anderen daar toe aan te zetten, daar mijn geest altijd helder te houden.
- Ik neem mij voor niet over de fouten van anderen te spreken, maar begripsvol en liefdevol te zijn.
- Ik neem mij voor niet mezelf te prijzen en anderen af te keuren, maar mijn eigen tekortkomingen te overwinnen.
- Ik neem mij voor niet gierig te zijn, maar royaal stoffelijke en geestelijke hulp, waar nodig, te geven.
- Ik neem mij voor niet aan boosheid toe te geven, maar door dagelijkse meditatie mijn gemoed te beheersen.
- Ik neem mij voor de drie juwelen Boeddha, Dharma en Sangha niet te verzaken, maar ze te eren en hoog te houden.
Naast deze Bodhisattvageloften beoefenen we ook de ethische stappen van het Edele Achtvoudige Pad; Juist Spreken, Juist Handelen en Juist Levensonderhoud.
Juist Spreken
Voor onze ethische code betekent dit dat we open, geduldig en respectvol naar elkaar luisteren, eerlijk en oprecht zijn in het spreken, voor ons zelf spreken en niet voor een ander. We nemen de tijd voor het gesprek met elkaar. Wij vertrouwen en respecteren elkaar wanneer we gevoelige of kwetsbare persoonlijke informatie met elkaar delen. We spreken geen kwaad over elkaar.
Juist Levensonderhoud
We gaan zorgvuldig om met geld en goederen. We respecteren de eigendommen van anderen. We gebruiken geen geld dat bedoeld is voor andere doeleinden en we zijn transparant over de financiële bestedingen. We zien Dharma-onderricht als een vorm van Dana en we maken er geen verdienmodel van.
Juist Handelen
We geven elkaar de ruimte voor het doen van zelfonderzoek en respecteren daarbij de grenzen die we elkaar aangeven. We waarderen de groei en ontwikkeling van elkaar en zeker wanneer we een begeleidende of leidende rol hebben, houden we gezonde en verstandige grenzen aan in onze contacten met elkaar.
We zijn ons ervan bewust dat waar mensen met elkaar omgaan macht en machtsmisbruik op de loer liggen. We oefenen geen macht over elkaar uit en we maken geen misbruik van elkaar. We gaan voorzichtig om met oordelen.
We zijn ons er ook van bewust dat seksualiteit een kwetsbaar deel van de menselijke ervaring is en we weten dat bepaalde seksuele relaties de potentie hebben van subtiel of openlijk misbruik. Een seksuele relatie tussen een leraar en een student past niet in onze Sangha. Mocht er toch sprake zijn van wederzijdse verliefdheid en er de behoefte zijn om een liefdesrelatie met elkaar aan te gaan, dan dient de leraar-leerling relatie te worden beëindigd.
Avances, romantische toespelingen, seksueel getinte opmerkingen zijn niet toegestaan in formele Sangha-ontmoetingen, retraites en trainingsperioden.
Deze gedragscode geeft aan hoe we als Sangha met elkaar willen omgaan. We beseffen dat deze regels pas de juiste werking krijgen als wij ze allemaal volgen en als we elkaar erop kunnen aanspreken. Tegelijkertijd zijn we ons ervan bewust dat we allemaal op weg zijn en dat we soms toch iets doen wat niet heilzaam is. Ook dan gaan we met liefdevolle vriendelijkheid met elkaar om en steunen elkaar waar mogelijk. Dat betekent echter niet dat grensoverschrijdend gedrag, met name op seksueel of financieel gebied, met de mantel der liefde wordt toegedekt.
2. Handreiking. Wat te doen bij problemen in de omgang met elkaar
Overal waar menselijke interactie is kunnen spanningen, een gevoel van onveiligheid en conflicten ontstaan. Deze kunnen voortkomen uit verschillen van inzicht of uit irritaties. Binnen de context van een spirituele organisatie kunnen daarnaast ook zaken die te maken hebben met macht, geld en seksualiteit een grote negatieve rol gaan spelen, zoals in de afgelopen jaren binnen diverse religieuze tradities is gebleken.
Samen praten!
Voor spanningen, gevoelens van onveiligheid of conflicten tussen groepsleden onderling, of tussen groepsleden en de meditatieleider wordt aanbevolen dat zij allereerst proberen er samen over te praten, naar elkaar te luisteren en met elkaar uit te wisselen om zo samen het probleem op te lossen en de harmonie te herstellen, daarbij geleid en geïnspireerd door de ethische gedragscode. Het kan helpen om hier een persoon die buiten de situatie staat, waar beiden vertrouwen in hebben, bij te betrekken om het gesprek te ondersteunen en de uitwisseling en de veiligheid te bewaken. Dit kan een van de vertrouwenspersonen zijn.
Melden van zorgen, klachten en of problemen.
Het kan natuurlijk voorkomen dat samen er over praten niet kan of niet mogelijk is. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen bij:
- Wanneer het niet gelukt is of niet mogelijk lijkt om een zorg, klacht of probleem samen op te lossen.
- Wanneer je een machtsverschil ervaart met de persoon met wie je een probleem hebt.
- Wanneer je twijfels hebt over iets dat je ziet gebeuren.
- Wanneer je je zorgen maakt over iemand.
- Wanneer je iets kwijt wilt zonder per se iets op te willen lossen.
Intern vertrouwenspersoon IZIN
Er is dan een mogelijkheid je klacht, zorgen of probleem samen met een intern vertrouwenspersoon verbonden aan het IZIN te bespreken. Er kan dan worden nagedacht en besproken over het hoe nu verder te gaan. Hierbij kunnen onder meer verschillende vormen van conflictoplossing worden toegepast.
De interne vertrouwenspersonen hebben een training gekregen om deze rol op zich te nemen. Ze zijn gebonden aan regels over hun handelen. Eén daarvan is strikte vertrouwelijkheid, wat inhoudt dat elke stap slechts genomen wordt als degene die het probleem ervaart ermee instemt en er vooraf van op de hoogte is.
De interne vertrouwenspersonen zijn benoemd door de besturen van het Internationaal Zen Instituut Nederland en het International Zen Center Noorder Poort voor een periode van drie jaar en leggen verantwoording af aan deze besturen. In deze verantwoording wordt geen persoonlijke informatie gedeeld.
Extern vertrouwenspersoon Boeddhistische Unie Nederland (BUN)
Als iemand zich om wat voor reden dan ook, liever niet wenst te richten tot een van de interne vertrouwenspersonen, dan kan die contact opnemen met de externe vertrouwenspersoon van de BUN. Dit kan de aangewezen weg zijn wanneer er sprake is van bijzonder ernstige zaken zoals seksueel grensoverschrijdend gedrag, seksuele intimidatie, agressie, discriminatie, diefstal van geld of goederen van de Sangha, fraude of een seksuele relatie die niet strookt met de gedragscode.
Contact gegevens vertrouwenspersonen
De gedragscode en de mogelijkheid tot contact met vertrouwenspersonen wordt bekend gemaakt via alle websites van groepen en organisaties verbonden met de Nederlandse Sangha, waaronder Noorder Poort, het IZIN en alle hier aan verbonden individuele meditatiegroepen.
Van zenmeesters, osho’s, zen leraren en meditatieleiders wordt verwacht dat ze voortdurend onderzoeken welke van hun gedragingen heilzaam zijn en welke tekort schieten. De tien Bodhisattvageloften en de ethische gedragscode zijn daarbij leidraad.
Verder kunnen de vertrouwenspersonen adviezen geven aan de verschillende besturen over noodzakelijke of mogelijke verbeteringen op het gebied van ongewenste omgangsvormen en veiligheid.
Tot slot
De beste bescherming tegen langdurige conflicten, ongewenste intimiteiten en grensoverschrijdend gedrag is een open sfeer waarin dingen zonder angst voor repercussies gezegd kunnen worden. De kunst van op het juiste moment 'ja' of 'nee' kunnen en durven zeggen en de ruimte daartoe voelen is bijzonder belangrijk voor respectvolle, vriendelijke en oprechte omgang met elkaar. Dat is een verantwoordelijkheid die een ieder binnen onze Sangha (vanuit welke positie of functie dan ook) zélf heeft en de uitnodiging aan allen is dan ook om dit daadwerkelijk te leven.